نقادی انتقادات غلامرضا فیاضی به براهین ملاصدرا در ابطال تناسخ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه شاهد

2 دانشیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

تناسخ یکی از مهم ترین موضوعات فلسفی در تاریخ اندیشه بشری است که فیلسوفان بزرگ از دیرباز مباحث زیادی را در اثبات یا ابطال آن مطرح نموده اند. ملاصدرا با استفاده از دو برهان امتناع اجتماع دو حیثیت بالفعل و بالقوه در یک شیء و لزوم تعطیل نفس ناطقه از انجام افعال به هنگام قطع تعلق از بدن نخستین تا تعلق به بدن دوم، به ابطال نظریه تناسخ می پردازد. عمده انتقادات مطرح شده توسط فیاضی به این براهین، ناشی از خلط و مغالطه در این موارد می باشد: مفهوم قوه و استعداد و نسبت آن با فعلیت، ترکیب اتحادی نفس ناطقه با بدن و مرتبه ضعیف و ناقص بودن بدن نسبت به مرتبه نفس ناطقه، اشتدادی بودن حرکت جوهری و اتصاف آن به فعلیت مراتب مختلف بدون از دست دادن فعلیت سابق و تناقض برخی از اشکالات با یکدیگر.

کلیدواژگان: ملاصدرا، تناسخ، قوه، فعلیت، فیاضی، نفس ناطقه، بدن.

کلیدواژگان: ملاصدرا، تناسخ، قوه، فعلیت، فیاضی، نفس ناطقه، بدن.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


CAPTCHA Image