A Comparison between the Discourse of the Contemporary Arab Asharites of the Islamic World and the Asharites of Iranian Kurdistan in terms of Philosophizing (A Historical-Comparative Study)

Document Type : علمی پژوهشی

Authors

• Ali Asghar Hosseini ¹
• Jabbar Amini ²
• Jamshid Jalali Shijani ³

¹ Ph.D Student, Yadegar-e-Imam Khomeini (RAH) Shahr-e- Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran

² Assistant Professor, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Tehran (corresponding author)

³ Associate Professor, Yadegar-e-Imam Khomeini (RAH) Shahr-e- Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran

10.22067/epk.2021.44203.0

Abstract

This paper aims to provide a historical and comparative explanantion and analysis of the discourse of contemporary Asharites of Islamic world and the contemporary Asharite intellectuals of Iranian Kurdistan. For this purpose, a library-documentary, descriptive-analytical, and hitorical-comparative research method was adopted. The findings of the study indicate that the contemporary Islamic theologians such as Taha Abdurrahman, Abu Zaid, Arkoun, al-Jabri and Muhammad Abduh due to their Arabic fanaticism, adopted an anti-Aristotelian attitude and supported a sort of philosophy rooted in religious scripts. Due to their intellectual interactions with the western world, contemporary Arab Asharites of Islam have a more friendly attitude toward philosophy and philosophizing and do not accept traditional Asharites’ disagreements with philosophy. On the other hand, with the exception of Takhti Mardukhi family who due to their family authority have shown interest in philosophy and have even taught philosophy, other contemporary Asharites theologians of Iranian Kurdistan including Musannef Chory, Mahmoud Modarres and Mulla Baqer Balak have not shown any tendency toward philosophy; that is rooted in the conditions dominant on traditional religious seminaries in Kurdistan and lack of interaction with academicians in comparison to other contemporary Asharites in the Islamic world. Only a few of today’s seminarians who have university education are interested in philosophy, but they are still not interested in projecting their views in society.

Keywords

• Contemporary Arab Asharites
• Contemporary Asharites of Iranian Kurdistan
• Philosophizing
• Asharite theologians

Main Subjects

• Islamic Philosophy and Kalam

---

References

• ابراهیمی دینانی، غلامحسین، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام ، چ1، طرح نو، تهران، 1376.

  ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، چ1، طرح نو، تهران، 1380.

  احمدیان، عبدالله، کلام اهل سنت از بصری تا اشعری، چ4، نشر احسان، تهران، 1391.

  آرکون، محمد، «نقد عقل اسلامی: گفتگوی اختصاصی با ارگون»، پگاه حوزه، ش263، 1388، صص8-4.

  بدوی، عبدالرحمن، تاریخ اندیشه‌های کلامی در اسلام، مترجم حسین صابری، چ1، انتشارات آستان قدس رضوی، تهران، 1374.

  خادمی، عین‌الله و محمدکاظم نیک مرام، «تأملاتی پیرامون دلایل مخالفت غزالی با فلسفه یا فلاسفه»، مجلۀ تاریخ فلسفه، سال اول، ش4، 1391، صص109-137.

  جابری، محمد عابد، سقراط‌هایی از گونه‌ای دیگر(روشنفکران تمدن عربی بر اساس منابع اهل سنت)، مترجم محمد آل‌مهدی، چ2، انتشارات فرهنگ جاوید، تهران، 1391.

  جابری، محمد عابد، ما و میراث فلسفی‌مان، مترجم محمد آل‌مهدی،چ1،  نشر ثالث، تهران ، 1387.

  جنیدی جعفری، محمود و سعید جلالی، «بررسی و نقد دیدگاه محمد عابد الجابری درباره تشیع»، مجلۀ حکمت معاصر، سال چهارم، ش2، 1393، صص53-80.

  خلجی، مهدی، «روایت محمد آرکون از سرگذشت خویش»، بایگانی بی‌بی‌سی فارسی، برنامۀ فرهنگ و هنر، 29 مرداد، 1391، 15:21 گرینویچ.

  ربانی گلپایگانی، علی، درآمدی بر علم کلام، چ4، انتشارات دارالفکر، قم،  1378.

  ربانی گلپایگانی، علی، قواعد و روش‌های کلامی، چ1، نشر هاجر،  قم، 1390.

  روآ، اولیویه، اسلام جهانی شده، مترجم حسین فرشچیان، چ2، بوستان کتاب، قم، 1387.

  روحانی، بابامردوخ، تاریخ مشاهیر کرد، به کوشش محمد ماجد مردوخی، چ1، انتشارات سروش، تهران، 1382.

  زریاب خویی، عباس. ابن تیمیه، مندرج در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، به کوشش کاظم موسوی بجنوردی، چ1،  مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تهران، 1383.

  سیاوشی، کرم، «بررسی و نقد تفسیر روایی سیّد قطب در فی ظلال القرآن»، مجلۀُ تخصصی نور، ش44، 1386، صص11-40.

  سیّد نژاد، باقر، «رویکردشناسی فلسفی و معرفتی جریان سلفی»، مجلۀ فلسفه دین، سال هشتم، ش11، 1390، صص60-131.

  شریف، میان محمد، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه محمد آیتی، چ1، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1370.

  صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی، مترجم منوچهر صانعی دره بیدی، چ4، انتشارات حکمت، تهران، 1393.

  عبدلی، محمد، «سهم متکلمان کُرد در ترویج فرهنگ اشاعره»، نشریۀ دینی باران، ش6، 1398، صص41-46.

  عنایت، حمید، سیری در اندیشه‌های سیاسی عرب، چ14، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1397.

  غزالی، ابوحامد محمد، تهافت الفلاسفه، مترجم علی‌اصغر حلبی، چ2، نشر زوار، تهران، 1363.

  فرامرز قراملکی، احد، روش‌شناسی مطالعات دینی، چ7، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، 1392.

  فرمانیان، مهدی، درسنامۀ فرق و مذاهب کلامی اهل سنت، چ1، نشر آثار نفیس، تهران، 1392.

  فنایی اشکوری، محمد و جمعی از نویسندگان، درآمدی به تاریخ فلسفۀ اسلامی،چ2،  انتشارات سمت، تهران، 1395.

  قائمی نیا، علیرضا، «منشأ دین، وحی و افعال گفتاری»، انجمن معارف اسلامی، ش1، 1381، صص365-371.

  کریل، ریچارد، بیایید فلسفه بورزیم(درآمدی بر تأمل انتقادی و گفت­وگوی عقلانی)، مترجم محمد کیوان فر، چ1، نشر دانشگاه ادیان و مذاهب، تهران، 1393.       

  کریمی نیا، مرتضی، «ابوزید، تأویل حقیقت نص، گفتگوی اختصاصی»، مجلۀ کیان، ش54، 1379، صص3-17.

  گرگین، باقر، «نظری بر بعضی از اندیشه‌‌ها و سلوک فکری سیف‌الدین آمدی»، مجلۀ فروغ و حدت، شماره ۱۹، 1389، صص: 40-30.

  مایکل، پترسون، عقل و اعتقاد دینی، مترجم: ابراهیم سلطانی و احمد نراقی، چ1، انتشارات طرح نو، تهران، 1374.

  مدرسی، محمد عارف، دیوان مدرس کردستانی ملامحمد باقر بالک، چ1، نشر احسان،  تهران، 1364.

  مطهری، مرتضی، مقالات فلسفی، چ18، نشر صدرا، تهران، 1395.

  میری، محسن و حمید پارسانیا، «بررسی اندیشه‌های طه عبدالرحمن»، نشریۀ جریان شناسی دینی معرفتی در عرصۀ بین‌الملل، ش5، 1389، صص136-152.

  نصر حامد ابوزید، معنای متن پژوهشی در علوم قرآن، مترجم مرتضی کریمی نیا و مصطفی ملکیان، چ2، نشر طرح نو، تهران، 1381.

  یثربی، یحیی، نقد غزالی، چ1، انتشارات کانون اندیشۀ جوان، تهران، 1384.

  منابع اینترنتی:

  • http://ensani. ir/fa/article/319954
  • shafeimazhabankurd.blogfa.com?before=359
  • sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=190686
  • https://iict. ac. ir/1398/02/a-ghaeminia
  • https://www.noormags. ir/view/fa/ArticlePage/1877/35/text
  • https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/6941/83746/