Studying the Method of Religious Knowledge from the Viewpoint of Mīrzā Mahdī Iṣfahānī

Document Type : علمی پژوهشی

Author

• Jawad Raqavi

Jami’at al-Mustafa al-‘Alamiyya

10.22067/philosophy.v48i2.32683

Abstract

Mīrza Mahdī Iṣfahānī, the founder of Tafkīk School (separatism) and one of the contemporary figures opposing philosophy in the present era, has falsified the method of the theologians, philosophers, and mystics concerning acquiring religious knowledge and believes that he has provided a new way that is compatible with religious law (sharī‘a). Separating Divine knowledge from human knowledge, he believes that the Divine knowledge that is acquired through paying attention to luminous intellect, innate knowledge, and by referring to the external meanings (ẓawāhir) of traditions is totally distinct from human knowledge, which is achieved through logical argument. In justification of this viewpoint, Mīrza Mahdī Iṣfahānī has presented new meanings for intellect, science, and reasoning and calls the knowledge acquired in this method as Divine knowledge in contrast to human knowledge. Nevertheless, in practice, Mīrza Mahdī has not abided by this viewpoint and when explaining and proving what he claims, he has employed the very logical argument that he has called it human. On the other hand, despite his recommendation as to understanding religious text with a clear mind, Mīrzā’s impressions are totally based on his separatist (tafkīkī) preconceptions and, as a result, in many instances he has drifted away from the external meanings of the traditions and has interpreted the traditions according to his own viewpoints and contrary to their external meanings. It is attempted in this writing to critically examine Mīrzā Mahdī’s viewpoint on religious knowledge method and disclose the incompatibilities existing in Mīrzā’s viewpoint in theory and in practice.

Keywords

• tafkīk
• religious knowledge method
• Divine doctrinal knowledge
• luminous intellect
• luminous knowledge
• simple and compound knowledge

---

References

ابن سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، شرح خواجه نصیر الدین طوسی، دفتر نشر کتاب، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق.

ابن سینا، حسین بن عبدالله، النجاة، تحقیق دکتر ماجد فخری، بیروت، دار الافاق الجدیدة، چاپ اول، 1405 ق.

اسلامی، حسن، رویای خلوص: باز خوانی مکتب تفکیک، قم، صحیفه خرد، چاپ اول، 1383.

اصفهانی، مهدی، ابواب الهدی، تحقیق حسن جمشیدی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ اول، 1385.

اصفهانی، مهدی، ابواب الهدی، تحقیق محمد باقر نجفی، چاپخانه سعید، 1364.

اصفهانی، مهدی، اساس معارف القرآن، نسخه خطی آستان قدس رضوی، شماره عمومی 1093.

اصفهانی، مهدی، اعجاز کلام الله المجید، نسخه خطی، محل نگهداری کتابخانه قمر بنی هاشم دامغان، شماره عمومی 199.

اصفهانی، مهدی، الایات و الاخبار الراجعة الی العقل، نسخه خطی، کتابخانه قمر بنی هاشم دامغان، نسخه شماره 195.

اصفهانی، مهدی، تقریرات، محمود حلبی، نسخه خطی استان قدس رضوی، شماره عمومی 12480.

اصفهانی، مهدی، رسالة فی المعاریض، در ضمن رسائل، کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه خطی، شماره عمومی 8471.

اصفهانی، مهدی، غایة المنی، در ضمن رسائل، کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه خطی شماره عمومی 8470.

اصفهانی، مهدی، مصباح الهدی، ضمیمه ابواب الهدی، مقدمه سید محمد باقر نجفی، چاپخانه سعید، 1364.

اصفهانی، مهدی، مواهب السنیه، ضمیمه ابواب الهدی، مقدمه سید محمد باقر نجفی، چاپخانه سعید، 1364.

خرّازی، محسن، بدایة المعارف الالهیة، موسسه نشر اسلامی، چاپ هفتم، 1420 ق.

طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القران، تحقیق احمد حبیب قصیر العاملی، انتشارت مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، 1409 ق.

فارابی، محمد بن محمد، السیاسة المدنیة، ترجمه و شرح حسن ملکشاهی، تهران، انتشارات سروش، چاپ اول، 1376.

مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه وفاء، 1403 ق.

مفید، محمد بن محمد، تصحیح اعتقادات الامامیه، تحقیق حسین درگاهی، بیروت، دار المفید، چاپ دوم، 1414 ق.

موسوی، محمد رضا، آیین و اندیشه بررسی مبانی و دیدگاه‌های مکتب تفکیک، تهران، انتشارات حکمت، چاپ اول، 1382.

میرعبداللهی، باقر و علی پورمحمدی، نگاهی به مکتب تفکیک، تهران، انتشارات همشهری، چاپ اول، 1384.