Innate Perceptions from the Viewpoint of Mullā Ṣadrā

Document Type : علمی پژوهشی

Authors

• Zahra Rasouli ¹
• Ali Jahan ²

¹ University of Bojnord

² Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/philosophy.v48i2.48185

Abstract

The inner nature (fiṭra) and the innate affairs in man is among the important discourses, which has a long record in Islamic and Western thought; and many philosophers and thinkers have talked about it, in particular, on proving it, to the extent that even some authorities in Islamic philosophy have considered the acceptance of innate ethical perceptions as the best solution to ethical relativism.
In this writing, first the applications of the word innate (fitrī) is stated about human perceptions, then Mullā Ṣadrā’s viewpoint about each of these applications is presented and finally it is concluded that, contrary to some Western philosophers such as Plato and Leibniz, from the viewpoint of Mullā Ṣadrā and according to his specific humanistic principles such as the corporeal contingency of the soul, man does not have innate perception as a priori acquired perceptions and cognitions that is expedient to his creation and having been accompanied to him from the beginning. Furthermore, according to such principles as “concomitance of existence and knowledge”, “simple knowledge shared among human beings”, “knowledge caused by essence itself requires knowledge about the cause”, the innate perception by presence in Mullā Ṣadrā’s viewpoint is acceptable.

Keywords

• inner nature
• doctrinal knowledge (ma‘rifa)
• acquired knowledge
• knowledge by presence

---

References

ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار احیاء التراث، بی‌تا.

افتخار، مهدی، تاملی در جسمانی بودن حدوث نفس در حکمت صدرایی، قم، آیت اشراق، 1388.

افلاطون، دوره آثارافلاطون، ترجمه محمد حسن لطفی، خوارزمی، 1366.

افلاطون، زیبایی، «فایدروس»، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، ابن سینا، 1348.

جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه، تنظیم و تدوین حمید پارسانیا، قم، مرکز نشر اسراء، 1375.

جوادی آملی، عبدالله، فطرت در قرآن، تنظیم و ویرایش محمدرضا مصطفی پور، قم، اسراء، 1378.

سهروردی، یحیی بن حبش، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، دوم، 1375.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، بیروت، دار احیاء التراث، 1410 ق.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، المبدا والمعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه، 1354.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تعلیقه جلال الدین آشتیانی، المرکز التحقیق للنشر، مشهد، 1360.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مفاتیح الغیب، به تصحیح محمد خواجوی، موسسه تحقیقات فرهنگی، تهران، 1363.

غفوری نژاد، محمد، «تطور تاریخی نظریه فطرت در فلسفه و عرفان اسلامی»، آئینه معرفت، ‌شماره 24، پاییز 1389، صص 100-129.

کاپلستون، فردریک چارلز، تاریخ فلسفه (فیلسوفان انگلیسی)، ترجمه امیرجلال الدین اعلم، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی و سروش، 1370.

کاپلستون، فردریک چارلز، تاریخ فلسفه، ترجمه غلامرضا اعوانی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی و سروش، 1380.

مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش فلسفه، تهران، چاپ و نشر بین الملل، نهم، 1388.

مطهری، مرتضی، فطرت، تهران، صدرا، هفتم، 1374.