A Review and Analysis of the Arguments and Criticisms of the “Rule of One” (Qāʿida Al-Wāḥid)

Document Type : Original Article

Author

Teacher of the advanced fourth level of philosophy, jurisprudence and principles of jurisprudence, Qom Seminary

Abstract

Although the “rule of one” (qāʿida al-wāḥid)” has not been denied by most philosophers, it has been studied and carefully considered by the scholars in terms of its arguments, its scope and the answer to the objections made by the opponents. Some have considered this rule self-evident and needless to argue, but at the same time they have put forward arguments to prove it. The proposed arguments can be divided into two categories: the first category are the arguments that try to prove this rule by relying on the invalidity of applying two concepts to the cause and the second category are the arguments that prove it with regard to the necessity of cognation between cause and effect. Opponents, on the other hand, have raised a number of objections to disprove the principle. Therefore, in this article, first, we will explain and analyze the arguments for the rule, and then deal with some of the criticisms and try to answer to them. As a result, this rule can be proved by the argument which is based on the principle of cognation (in the correct interpretation). According to this argument, the one on the side of cause is the “one in its all aspects” including individual and specific one, and the one on the side of effect refers to the existential one, not the “one in its all aspects”. Thanks to these two, namely the cognation and the fact that the one on the side of effect is not the “one in its all aspects”, most criticisms are rejected.

Keywords

Main Subjects


آملی، سید حیدر، تفسیر المحیط الاعظم، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامی، تهران، 1422ه.ق.
آشتیانی، سید جلال‌الدین، مقدمه تمهید القواعد، انتشارات وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1360ه.ش
ابن‌سینا، حسین بن عبد الله، الإشارات و التنبیهات، ب‍وس‍ت‍ان کت‍اب قم (مرکز النشر التابع لم‍کت‍ب الإع‍لام الإس‍لامی)، قم - ایران، 1381ه.ش.
ابن‌سینا، حسین بن عبد الله، الإلهیات من کتاب الشفاء (تحقیق علامه حسن‌زاده آملی)، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. مرکز انتشارات، قم - ایران، 1376ه.ش.
ابن‌سینا، حسین بن عبد الله، المبدأ و المعاد، موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران - دانشگاه مک گیل، تهران - ایران، 1363ه.ش.
ابن ترکه اصفهانی، صائن الدین، تمهید القواعد، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، انتشارات وزارت فرهنگ و آموزش عالی، 1360 ه.ش
ابن رشد، محمد بن احمد، رسالة ما بعد الطبیعة، دار الفکر اللبنانی، بیروت - لبنان، 1994م.
استادی، رضا، الرسائل الاربعة عشرة، رساله فی المعاد الجسمانی (محمدحسین اصفهانی) موسسه نشر اسلامی، قم، 1415ه.ق
امینی نژاد، علی، آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی، موسسه امام خمینی، قم، 1394ه.ش، چاپ چهارم
خمی‍نی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی قدس سره، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، تهران - ایران، 1381ه.ش.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، شرح الإشارات و التنبیهات (طوسی)، بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، قم - ایران، 1386ه.ش.
خوانساری، حسین بن محمد، الحاشیة علی شروح الإشارات (آقا جمال)، بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، قم - ایران، 1388ه.ش.
سهروردی، یحیی بن حبش، الألواح العمادیة (مجموعه مصنفات شیخ اشراق)، وزارت فرهنگ و آموزش عالی. موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)، تهران - ایران، 1372ه.ش.
سهروردی، یحیی بن حبش، حکمة الإشراق (مجموعه مصنفات شیخ اشراق)، وزارت فرهنگ و آموزش عالی. موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)، تهران - ایران، 1372ه.ش.
شهرزوری، محمد بن محمود، رسالة فی العلوم الإلهیة و الأسرار الربانیة (الشجرة الإلهیة)، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، تهران - ایران، 1383ه.ش.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، جلد 1 و 2، مکتبة المصطفوی، قم - ایران، 1368ه.ش.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، إیقاظ النائمین، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، تهران - ایران، 1361ه.ش.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح الهدایة الاثیریة، مؤسسة التاریخ العربی، بیروت - لبنان، 1422ه.ق.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، رسالة فی الحدوث (حدوث العالم)، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، تهران - ایران، 1378ه.ش.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، المشاعر، طهوری، تهران - ایران، 1363ه.ش.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح و تعلیقه صدر المتالهین بر الهیات شفا (ملاصدرا)، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، تهران - ایران، 1382ه.ش.
صدر الدین القونوی، مفتاح الغیب (مصباح الأنس)، دار الکتب العلمیه - بیروت، چاپ: اول، 2010.
طباطبایی، محمدحسین، نهایة الحکمة، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی، قم - ایران، 1416ه.ق.
طباطبایی، محمدحسین، نهایة الحکمة (تعلیقة فیاضی)، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره). مرکز انتشارات، قم - ایران، 1386ه.ش.
فارابی، محمد بن محمد، مجموعه رسائل، بی‌نا
فلوطین، أثولوجیا، بیدار، قم - ایران، 1413ه.ق.
قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید، مقدمة الأربعینیات لکشف أنوار القدسیات (الأربعینیات لکشف أنوار القدسیات)، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران - ایران، 1381ه.ش.
لاهیجی، عبدالرزاق بن علی، شوارق الإلهام فی شرح تجرید الکلام، مؤسسة الإمام الصادق علیه‌السلام، قم - ایران، 1425ه.ق.
محیی الدین بن عربی، فصوص الحکم، 1 جلد، دار إحیاء الکتب العربیه - قاهره، چاپ: اول، 1946م.
مصباح، محمدتقی، آموزش فلسفه، سازمان تبلیغات اسلامی. معاونت فرهنگی، تهران - ایران، 1366ه.ش.
میرداماد، محمدباقر بن محمد، القبسات، دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات و چاپ، تهران - ایران، 1374ه.ش.
نبویان، سید محمدمهدی، جستارهایی در فلسفه اسلامی مشتمل بر آراء اختصاصی آیت‌الله فیاضی، انتشارات حکمت اسلامی، مرکز چاپ و نشر اسراء، قم، بهار 1396، چاپ اول.
یزدان‌پناه، یدالله، مبانی و اصول عرفان نظری، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 1388.
CAPTCHA Image