Selection of the Theory of the Preferable from among Mullā Ṣadrā’s Theories concerning Knowledge of the Materials and in the Materials

Document Type : علمی پژوهشی

Authors

• Elaheh Zare
• Jahangir Masoodi

Ferdowsi University of Mashhad

10.22067/philosophy.v46i1.21356

Abstract

Mullā Ṣadrā has three different approaches towards knowledge by presence concerning the material existences. On many occasions, he regards the physical matters, including bodies and accidents, out of the realm of knowledge by presence and maintains that they are neither present with themselves nor with another reality and nor another reality can be present with them. On another basis, he maintains that the materials become known with their abstract cause. But, according to the third approach, on various other occasions he has maintained perception and consciousness for all creatures. In this viewpoint, he considers knowledge and existence as equal. Besides, according to him, presence is the precondition for knowledge and in fact the very reality of knowledge. Abstraction is the precondition for presence, as well. Therefore, it becomes necessary for the physical matters to have a kind of knowledge by presence and abstraction, too. Then, we can both speak of the hypothesis of the existence of the known (ma’lūm) with them and the hypothesis of their being set as known to the knowledge by presence.
In this paper, we have tried, on the basis of the definitions and the principles that Mullā Ṣadrā has presented about knowledge, to distinguish between his positions in this respect and finally deal with the question as to which saying of Mullā Ṣadrā can be in a well-reasoned way considered as his ultimate and accurate view. According to the reasons presented at the end of the article, the third view and approach is preferred.

Keywords

• existence
• abstraction
• knowledge by presence
• acquired knowledge
• material existences

---

References

قرآن

نهج البلاغه

ابن سینا، حسین بن عبداللّه، الالهیات من کتاب الشفاء، به کوشش حسن حسن‏زاده آملی، قم، دفتر تبلیغات‏ اسلامی،1376.

ابن سینا، حسین بن عبداللّه، التعلیقات، به کوشش عبد الرحمان بدوی، قم، مکتب الاعلام الاسلامی فی الحوزه‏ العلمیه، بی‏تا.

ابن سینا، حسین بن عبداللّه، الاشارات و التنبیهات، بی‏جا، دفتر نشر الکتاب،1403ق.

ابن سینا، حسین بن عبداللّه، الالهیات من کتاب الشفاء، به کوشش حسن حسن‌زاده آملی، قم، دفتر تبلیغات‏ اسلامی، 1376.

سبزواری، حاج ملا هادی، شرح مثنوی، تهران، کتابخانه سنائی افست، چاپ سنگی، 1285ق.

سهروردی، شهاب‌الدین، التلویحات در مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به کوشش‏ هانری کربن، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی،1372.

سهروردی، شهاب‌الدین، المشارع و المطارحات در مجموعه مصنفات شیخ اشراق، بی‏جا، بی‏نا، بی‏تا.

جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم، ج9، قم، مرکز نشر اسراء، چاپ دوم، 1382.

جوادی آملی، عبدالله، شرح حکمت متعالیه، تهران، الزهرا،1372 .

طباطبایی، علامه سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، تهران، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی،1376.

رازی، فخرالدین، المطالب العالیه من العلم‏الالهی، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1420 ق.

تفتازانی، سعدالدین، شرح المقاصد، قم، منشورات الشریف الرضی، چاپ اول، 1409 ق.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1981.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الشواهد الربوبیه، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، مشهد، دانشگاه فردوسی، 1346.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الشواهد الربوبیه فی مناهج السلوکیه، به کوشش سید جلال الدین آشتیانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1360.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مجموعه رسائل فلسفی، تهران، انتشارات حکمت،1375.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مفاتیح الغیب، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی،1363.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مبدا و معاد، ترجمه محمد ذبیحی، قم، نشر اشراق، 1380

قطب الدین شیرازی، محمدبن مسعود، شرح حکمت الاشراق،‌ تهران، چاپ سنگی،1314.