An Examination and Analysis of the Ḥadīth on the Correlation of Knowing Oneself and Knowledge of God from the Viewpoint of the Shī‘a Scholars

Document Type : Original Article

Author

• Alī Illāhbidāshtī

10.22067/philosophy.v44i1.13944

Abstract

Given the importance of theology and best ways of knowing it in the Islamic culture, this article is intended to examine the method of self-knowledge according to the ḥadīth, man ‘arafa nafsa faqad ‘arafa Rabba (he who knows himself knows his Lord) from the viewpoint of
the Shī‘a scholars and try to recognize the components of this noble ḥadīth by way of analysis and examine its different experimental, philosophical, mystical, and Qur’ānic readings (qarā’ats). It is concluded that any of the above-mentioned readings of the ḥadīth would cause us to reach God but its Gnostic value is different, in a way that the Qur’ānic gnosis is the most sublime gnosis and the experimental cognition stands lowest in rank.

Keywords

• gnosis (ma‘rifat)
• self
• man
• Lord

---

References

قرآن کریم.

ابن خزیمه، محمد بن اسحاق؛ کتاب‌التوحید، عبدالعزیز بن ابراهیم، ریاض: 1418 ق، 1997م.

تجلیل تبریزی، ابوطالب؛ پایه‌های علمی و منطقی عقاید اسلامی، قم: نشر تسنیم، 1380.

تفتازانی، مسعود بن عمر؛ شرح العقائد‌النسفیه، محمد عدنان درویش، بی‌جا، بی‌تا.

جوادی آملی، عبدالله؛ تفسیر انسان به انسان، قم: نشر اسراء، 1386.

حسن‌زاده آملی، حسن؛ سرح‌العیون فی الشرح‌العیون، قم: بوستان کتاب، 1387.

رسائل اخوان‌الصفا و خلان الوفاء، قم نرم‌افزار کتابخانه حکمت اسلامی، 1387.

رسولی محلاتی، سید هاشم؛ شرح غررالحکم و دررالکلم آمدی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1378.

سبزواری، هادی بن مهدی؛ مجموع رسائل، تعلیق و تصحیح: سید جلال الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه، 1360.

سمیعی، مجید؛ گفت و گو با سایت خبری فارس نیوز، شماره 8609250179، http://farsnews.ir

سهروردی، یحیی بن حبش؛ مجموعه مصنفات، نرم افزار کتابخانه حکمت اسلامی، 1387.

شهرستانی، محمد بن عبدالکریم؛ الملل و النحل، امیرعلی مهنا، علی حسن فاعور، بیروت: دارالمعرفه، 2001 م.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ اسفار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1410 ق، 1990م.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ الشواهد‌الربوبیۀ، تهران: مرکز نشر دانشگاهی 1360.

صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛  رساله سه اصل، محمد خواجوی، تهران: انتشارات مولی، 1376.

طباطبایی، سید محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر‌القرآن، بیروت: مؤسسه اعلمی، 1417 ق، 1997م.

علامه حلّی، حسن بن یوسف؛ کشف‌المراد فی شرح تجرید‌الاعتقاد، شرح حسن‌زاده آملی، قم: نشر اسلامی، 1407 ق.

قاضی سعید قمی، محمد سعید بن محمد مفید؛ شرح توحید‌الصدوق، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1381.

قاضی عبدالجبار بن احمد؛ شرح الاصول‌الخمسه، تحقیق و مقدمه عبدالکریم عثمان، قاهره: مکتبه وهبه، 1416 ق، 1996م.

لاهیجی، عبدالرزاق بن علی؛ گوهر مراد، قم: موسسه تحقیقاتی امام صادق، 1383.

مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی؛ بحارالانوار: الجامعه‌الدرر اخبار الائمه الاطهار، بیروت: الوفاء، داراحیا التراث العربی، ‎۱۴۰۳ ق.

مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی؛ توحید مفضل، تهران: کتابخانه صدرا، بی‌تا.

مصباح‌الشریعه و مفتاح‌الحقیقه، منسوب به امام صادق (ع)، بیروت: مؤسسه اعلمی، 1403 ق، 1983م.

مطهری، مرتضی؛ توحید، تهران: انتشارات صدرا، 1375.

نقوی قائنی، محمدتقی؛ مفتاح‌السعاده فی شرح نهج‌البلاغه، نشر قائم، بی جا، 1385.